W poprzednim numerze opisywaliśmy poliuretan – co to jest, jakie są jego właściwości i jakie jest jego zastosowanie w motoryzacji.
Dla krótkiego przypomnienia, poliuretan jest nowoczesnym materiałem, który doskonale potrafi zastąpić gumę. Jest elastyczny, świetnie tłumi drgania i jednocześnie ma dużo większą odporność na ścieranie, rozrywanie oraz wszelkiego rodzaju oleje, rozpuszczalniki i warunki atmosferyczne. Jedną z ważniejszych zalet poliuretanu jest możliwość sterowania twardością docelowych elementów zawieszenia. Do samochodów „seryjnych” stosuje się miękki poliuretan, do samochodów „sportowych” – twardsze mieszanki.
Dziś zajmiemy się opisaniem wymiany starych elementów gumowych i gumowo-metalowych na ich odpowiedniki poliuretanowe. Przykładem będzie zawieszenie w samochodach Fiat Cinquecento/Seicento z lat 1991-2008. Konstrukcja zawieszenia przedniego jest dość prosta i składa się jedynie z wahacza i stabilizatora (w mocniejszych wersjach). Do wymiany z każdej strony mamy tylko dwie tuleje wahacza (przednią i tylną) oraz dwie tuleje stabilizatora (wewnętrzną i zewnętrzną).
Zdejmowanie wahacza i usuwanie starych tulei metalowo-gumowych nie sprawia większych kłopotów i można do tego użyć prasy warsztatowej. Tuleje poliuretanowe montowane w przednim zawieszeniu są jednoczęściowe. Podczas demontażu starych tulei należy zwrócić uwagę na kształt i kierunek oryginalnych części (tuleje mogą posiadać kołnierz tylko z jednej strony). Poliuretanowa tuleja stabilizatora (zewnętrzna) w komplecie posiada metalową obejmę, która zastępuje stary produkt w całości.
Tylne zawieszenie Fiata jest niezależne co jest dużą zaletą, a jego prostota pozwala na samodzielne i szybkie naprawy. Zbudowane jest z dwóch wleczonych wahaczy, po jednym na każdą stronę. Wymiana starych tulei na poliuretanowe wymaga usunięcia zewnętrznych kołnierzy starych tulei gumowo-metalowych poprzez ich wyprasowanie lub wycięcie. Gniazda w wahaczach przed montażem tulei należy dobrze oczyścić, aby nie pozostawić ostrych krawędzi. W seryjnych samochodach Fiata nie występuje tylny stabilizator – można go jednak dodatkowo dokupić i zamontować, poprawiając stabilność samochodu w zakrętach.
Dostępne są również wkładki poduszek silnika i skrzyni biegów. Ich montaż zalecamy jedynie w samochodach używanych „rajdowo”, gdyż silnie przenoszą drgania na całą karoserię. Zaletą takiej modyfikacji jest usztywnienie zespołu napędowego, co przekłada się na lepsze przeniesienie momentu obrotowego na koła.
Każda modyfikacja elementów zawieszenia powinna być dobrze sprawdzona pod kątem prawidłowego montażu. Następnym krokiem powinno być badanie geometrii i ustawienie zbieżności kół w specjalistycznym warsztacie.
Fakty i mity:
– tuleja poliuretanowa wygląda zupełnie inaczej niż oryginalna : FAKT = zazwyczaj kształt tulei poliuretanowych jest nieco inny niż gumowo-metalowych, wynika to z innej konstrukcji oraz innego sposobu montażu,
– poliuretan jest dużo twardszy od gumy : MIT = guma o twardości 80 ShA jest twardsza od poliuretanu 60 ShA; wyboru mieszanki dokonują producenci, a klient zamawia produkt wg własnych preferencji (komfort / sport).
