Od 23 kwietnia 2022 wchodzi w życie stara-nowa ustawa, w ramach której wojsko może przejąć prywatny samochód na potrzeby obrony ojczyzny. Właściciele niektórych typów pojazdów mogą otrzymać zawiadomienie z urzędu. Warto wiedzieć, jakie mamy wtedy możliwości.
Wybuch wojny w Ukrainie przyspieszył proces legislacyjny ustawy o obronie Ojczyzny. Dokument został podpisany przez prezydenta i opublikowany w Dzienniku Ustaw 23 marca 2022 roku. To oznacza, że po 30 dniach ustawa wchodzi w życie. Czego można się spodziewać od 23 kwietnia i co mają do tego nasze samochody?
Procedura wcielenia samochodu do armii
W nowej ustawie znalazły się artykuły, które precyzują kwestię świadczeń rzeczowych na rzecz wojska. Na szczęście właściciele samochodów nie muszą mieć obaw, że wojsko któregoś dnia pojawi się pod domem i zażąda wydania pojazdu.
Pierwszym organem, który podejmuje decyzje w tej kwestii są władze samorządowe (prezydent miasta, burmistrz lub wójt). Najpierw musi zapaść na tym szczeblu decyzja o włączeniu pojazdu do spisu ruchomości potrzebnych do realizacji zadań z obroną państwa.
Zobacz: Przedawnienie punktów karnych w 2022 – niezgodne z Konstytucją?
Właściciel pojazdu musi otrzymać pisemne zawiadomienie ze szczegółami sprawy, a następnie uzasadnieniem, dlaczego nasz samochód trafił na taką listę. Właściciel pojazdu ma 14 dni na odwołanie się od tej decyzji.
Po upływie terminu traci taką możliwość, a decyzja administracyjna zaczyna być wiążąca. Zgodnie z nowymi przepisami, właściciel jest zobowiązany udostępnić pojazd zdatny do użytku w wyznaczonym miejscu i czasie.
Wojsko zapłaci za szkody
Na szczęście obowiązki dotyczą również biorącego w użyczenie. Wojsko jest zobowiązane do korzystania z pojazdu zgodnie z przeznaczeniem i powinno zwrócić przedmiot świadczenia „w stanie niepogorszonym”.
Dodatkowo jest odpowiedzialne za szkody wynikłe z niezwrócenia go w terminie oraz napraw wykonywanych po tym terminie wskutek uszkodzeń powstałych w czasie użyczenia.
Właściciel przekazanego pojazdu może również liczyć na wynagrodzenie za czas udostępnienia. Precyzuje to jeden z artykułów nowej ustawy: „za używanie przedmiotu świadczenia rzeczowego przysługuje jego posiadaczowi ryczałt w wysokości odpowiadającej szkodzie poniesionej wskutek jego dostarczenia oraz stawce jego amortyzacji„.
Wysokość takiego ryczałtu będzie ustalana w osobnym rozporządzeniu oraz cyklicznie waloryzowana. Przy okazji wejścia w życie nowej ustawy warto pamiętać, że nie tylko wojsko jest upoważnione do korzystania z tzw. świadczeń rzeczowych.
Na liście są również inne organizacje wykonujące zadania obronne, w tym większość służb ratunkowych, porządkowych i specjalnych, a także jednostek samorządowych i administracyjnych.